Γράφει η Ζέτα Τζιώτη
Έργα σύμβολα, τοτέμ και λάβαρα της εικαστικού Εριέττας Βορδώνη παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Κάστρο της Αντιπάρου, στην αίθουσα τέχνης «αντί» με τίτλο «ΕΡΜΑΪΚΕΣ ΣΤΗΛΕΣ» με ιδιαίτερη επιτυχία. Περιγράφοντας εσωτερικές της διαδρομές με φανταστικές προεκτάσεις, η εικαστικός εκθέτει και υμνεί μια συναρπαστική ανθρώπινη ιστορία σε εξέλιξη. Τα τοτέμ της, λάβαρα του Αυγούστου, ενεργοποιούν τον χώρο και δηλώνουν κτήση, κατάκτηση και εξουσία. Η καλλιτέχνις ασχολείται με τη δημιουργία τέτοιων έργων από τη δεκαετία του ’90. Τότε, όταν διέμενε ακόμα στο Παρίσι, φορτισμένη από την απώλεια ενός πολύ κοντινού της προσώπου και αισθανόμενη ότι η ζωή δεν έχει όρια, ασχολήθηκε με τη δημιουργία τοτέμ.
Χρησιμοποιώντας ξύλα και άλλα κατάλληλα υλικά από κατεδαφισμένα σπίτια του Παρισιού, η Βορδώνη προσπάθησε να ξορκίσει το κακό και να προσδώσει στα τοτέμ θετική ενέργεια. Τα πρόσωπα στα λάβαρα φτιαγμένα από ξύλο και μέταλλο, που κρατά την ενέργεια, ατενίζουν το άπειρο και παρουσιάστηκαν πρόσφατα. Τέτοιου είδους κατασκευές συναντούμε στην αρχαία Ελλάδα, στο Βυζάντιο, στην Αφρική, ακόμα και στην Αίγυπτο με πορτρέτα φαγιούμ.
Οι Ερμές και οι μορφές τους
Συγκεκριμένα, στην αρχαία Ελλάδα, οι Ερμές ήταν λίθινες, τετράπλευρες ορθογώνιες στήλες, οι οποίες έφεραν στην κορυφή προτομή και καμιά φορά κορμό άνδρα και τοποθετούνταν σε διάφορα σημεία ως οδοδείκτες ή αφιερώματα ή σύμβολα ορίων μιας ακίνητης περιουσίας και έδειχναν κτήση, κατάκτηση, εξουσία. Σε αρχαιότερες εποχές οι Ερμές δεν είχαν την τετραγωνισμένη μορφή, που σύμφωνα με τον Παυσανία την έδωσαν οι Αθηναίοι, αλλά ήταν σωροί από πέτρες, οι ερμαίοι λόφοι, επάνω στους οποίους τοποθετείτο ένα σύμβολο.
Λάτρης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος
Η εικαστικός λάτρης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, φιλοτέχνησε μορφές που ενεργοποιούν τον χώρο θετικά. Όπως μας αποκάλυψε, έχοντας έντονο θρησκευτικό συναίσθημα, έχει τοποθετήσει στο πίσω μέρος των στηλών, τάματα από σύγχρονες χριστιανικές εικόνες που είχαν θετικό αποτέλεσμα. Tα δε ζωγραφικά στοιχεία κρύβουν συμβολισμούς, όπως το άλογο, σύμβολο καλής τύχης και ευημερίας, όπως η πεταλούδα που εκφράζει την ελευθερία της ψυχής κ.ά. Έτσι, με το βλέμμα ψηλά, ο φιλότεχνος θεατής συνδιαλέγεται με τις εικόνες – σύμβολα, που ερμηνεύουν περίτεχνα ψυχικές καταστάσεις σηματοδοτώντας όρια οικείων τόπων και ιερών ναών.
Ο Florent Bex, επίτιμος διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Αμβέρσας, γράφει μεταξύ άλλων: «Το έργο της Εριέττας Βορδώνη είναι ένας ύμνος στην ευθραυστότητα της αφής και στον αισθησιασμό της ζωγραφικής. Δεν ζωγραφίζει περιγραφές και αφηγήσεις, αλλά αισθήσεις και εντυπώσεις. Μιλά για το άυλο της ζωής, την ομορφιά του εφήμερου, το πολύτιμο του απόκρυφου».
Ο ιστορικός τέχνης, Ludovico Pratesi σημειώνει: «Εδώ η μνήμη τρέχει προς τη βυζαντινή τέχνη και αγγίζει την ιδέα της αχειροποίητης εικόνας όπως γεννήθηκε, όχι από ανθρώπινο χέρι, αλλά από θεία δύναμη».
Who is who
Η Εριέττα Βορδώνη αποφοίτησε αριστούχος από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας με καθηγητή τον Γιάννη Μόραλη. Χάρη στις υψηλές επιδόσεις της ως φοιτήτρια της δόθηκε υποτροφία από την Ακαδημία Αθηνών.
Πραγματοποίησε σπουδές στη Γαλλία στο École Nationale Superieure des Beaux-Arts στο Παρίσι με καθηγητές τον César και τον Leonardo Cremonini. Μετά την αποφοίτησή της επέστρεψε στην Ελλάδα όπου και διαμένει, ενώ στο Παρίσι κατέχει ένα εργαστήριο, που της παρέχει η γαλλική κυβέρνηση για καλλιτεχνικούς σκοπούς.
Έχει παρουσιάσει το έργο της σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έργα της βρίσκονται σε σημαντικές συλλογές.
* Η έκθεσή της ολοκληρώθηκε στο τέλος Αυγούστου και πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Τέχνης αντί – anti Art Gallery στο Κάστρο Αντιπάρου, στις Κυκλάδες.
