Τα γλυπτά αγάλματα από κερί του Ελβετού καλλιτέχνη Ουρς Φίσερ θα λάβουν άλλη υπόσταση, λουσμένα στο φως του ήλιου. Όλα αυτά κάτω από τον γυάλινο θόλο ύψους 40 μέτρων του νέου μουσείου στο Παρίσι, που ανήκει στον Γάλλο εκατομμυριούχο Φρανσουά Πινό. Ο πανίσχυρος επιχειρηματίας και συλλέκτης επένδυσε 160 εκατ. ευρώ για να δημιουργήσει έναν νέο ναό του πολιτισμού στη γαλλική πρωτεύουσα.
Eίκοσι χρόνια αναμονής και 160 εκατ. ευρώ που κόστισε η ανακατασκευή του τρομερού κτιρίου της Bourse de Commerce, δηλαδή του παλαιού Χρηματιστηρίου του Παρισιού, ώστε να μετατραπεί σε μουσείο είναι αρκετά για να αποκαλύψουν ότι το μουσείο Bourse de Commerce – Pinault Collection είναι το απόλυτο γεγονός για τον πολιτισμό της Γαλλίας – και όχι μόνο.
Μοναδική εμπειρία αρχιτεκτονικής
Το νέο Μέγαρο Τέχνης βρίσκεται στο πρώην Χρηματιστήριο των Παρισίων. Για αυτό φέρει και το απροσδόκητο όνομα “Bourse de Commerce – Pinault Collection“ και βρίσκεται ανάμεσα στο Λούβρο και το Κέντρο Πομπιντού.
Μαζί σχηματίζουν μια περιοχή μουσείων. Αλλά δεν είναι μόνο η προνομιακή θέση. Ο Ιάπωνας αρχιτέκτονας Ταντάο Άντο με τρόπο κομψό συνένωσε το παλαιό με το νέο. Χρησιμοποίησε μπετόν και το γεωμετρικό σχήμα του κύκλου, στοιχεία της μινιμαλιστικής αρχιτεκτονικής του τέχνης. Έτσι, πρόσθεσε στο στρογγυλό κτήριο, εν μέρει διατηρητέο από τον 16ο αιώνα, έναν κύλινδρο από μπετόν μήκους 9,30 μέτρων. Μια αρχιτεκτονική δομή που θυμίζει την ρωσική ξύλινη κούκλα Μπάμπουσκα.
Το τρισδιάστατο κομμάτι από μπετόν είναι το μόνο που δανείζεται ο Ταντάο Άντο από τον μοντερνισμό. Βρίσκεται 40 μέτρα κάτω από τον γυάλινο θόλο και θυμίζει μεμβράνη που χωρίζει τον μέσα από τον έξω κόσμο, αλλά παράλληλα και τον ενώνει.
Μεγαλοπρεπής γυάλινος θόλος
Στο μέσο του κυλίνδρου η ματιά πέφτει άθελά της προς τα πάνω, στις συλλογές από τον 19ο αιώνα και την εντυπωσιακή τοιχογραφία 1400 τμ, που απεικονίζει τις πέντε ηπείρους. Γύρω από τον κύλινδρο από μπετόν τυλίγεται μια ξύλινη σκάλα, που οδηγεί στις συλλογές του πρώτου ορόφου. Ωστόσο ο κύλινδρος δεν χρησιμεύει μόνο ως πρόσβαση στα έργα τέχνης, αλλά προσφέρει μια μοναδική εμπειρία της αρχιτεκτονικής του κτηρίου.
Ο μεγαλοπρεπής γυάλινος θόλος, η παλαιότερη κατασκευή από μέταλλο στη Γαλλία, αποτελεί καταπληκτική πηγή φωτός για τη ροτόντα, δημιουργώντας ένα παιχνίδι σκιών ανάλογα με την ώρα της ημέρας. Ο κύλινδρος που βρίσκεται ακριβώς από κάτω είναι ο πρώτος από τους συνολικά δέκα χώρους εκθέσεων, όπου τα κέρινα αγάλματα του Φίσερ περιμένουν να μεταμορφωθούν από το φως.
Από τα συνολικά 13.000 τμ τα 7.700 είναι προσβάσιμα στο κοινό. Άλλα 3.000 προορίζονται για εκθέσεις. Στο υπόγειο βρίσκεται κι ένα αμφιθέατρο με 250 θέσεις και ένα μαύρο κουτί, ένα σκοτεινό δωμάτιο για διάφορες καλλιτεχνικές συνθέσεις.
Ασκήσεις υπομονής
Είναι γνωστός ο έρωτας του Γάλλου πολυεκατομμυριούχου για την τέχνη. Κάποτε ήταν επικεφαλής μιας τεράστιας αυτοκρατορίας με φίρμες πολυτελούς μόδας, όπως Gucci, Yves Saint Laurent και Balenciaga, και είχε ξεκινήσει να δραστηριοποιείται την δεκαετία του 70.
Σήμερα η συλλογή του περιλαμβάνει 10.000 έργα. Εξ αυτών τα 200 έχουν τοποθετηθεί στο νέο μουσείο για τα εγκαίνια, πολλά για πρώτη φορά. Ανάμεσα στα πιο ιδιαίτερα εκθέματα και τα 40 έργα του ανατρεπτικού Νεοϋορκέζου Ντέιβιντ Χάμμονς. Ποτέ άλλοτε στο παρελθόν δεν έχουν παρουσιαστεί σε ευρωπαϊκό κοινό τόσα πολλά έργα του Αφροαμερικανού καλλιτέχνη, όπως τόνισε ο Μάρτιν Μπετενόντ, γενικός διευθυντής του νέου μουσείου.
Ο τελευταίος εκθεσιακός χώρος φιλοξενεί πίνακες και αγάλματα των Γερμανών καλλιτεχνών Τόμας Σίτε, Μάρτιν Κιπενμπέργκερ και Φλόρια Κρέβερ. Η πόλη των Παρισίων έδωσε στον Πινό το δικαίωμα χρήσης του κτηρίου για 50 χρόνια. Το κόστος ανακατασκευής και ανακαίνισης το ανέλαβε ο ίδιος – περίπου 160 εκατομμύρια ευρώ. Η εξωτερική πρόσοψή του 1889 έπρεπε να καθαριστεί, ο θόλος να αποκατασταθεί και το πανόραμα να καθαριστεί.
Μεγάλη αναμονή
Για την πραγματοποίηση αυτού του φιλόδοξου σχεδίου ο Γάλλος πολυεκατομμυριούχος έπρεπε να περιμένει πολύ. Το 2005 σκόπευε να χτίσει έναν ναό τέχνης για να στεγάσει τη συλλογή του με έργα του ανατρεπτικού Ντάμιεν Χιρστ και του εικαστικού Τζεφ Κουνς. Τότε ως τόπο είχε προβλέψει το νησί Seguin, ένα από τα νησιά του Σηκουάνα δυτικά των Παρισίων.
Τα σχέδια τότε προέβλεπαν ένα μουσείο σαν διαστημόπλοιο πάνω στο νερό. Αλλά λόγω της δαιδαλώδους γαλλικής γραφειοκρατίας ο Πινό εγκατέλειψε το εγχείρημα. Αντ΄αυτού άνοιξε δύο ιδρύματα τέχνης στη Βενετία. Το Παλάτσο Γκράσι το 2006 και το 2009 την Πούντα ντελα Ντογκάνα. Και για τα δύο εμπιστεύτηκε τον Ιάπωνα αρχιτέκτονα Ταντάου Άντο.
