Οι τιμές των έργων τέχνης, ειδικά, όταν αυτές είναι αστρονομικές, αποτελούν ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα συζήτησης τόσο στους γνωρίζοντες τα της τέχνης, αλλά και στους μη ειδικούς. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, με ενδιάμεσα μικρά διαλείμματα, κατά τα οποία δεν παρουσιάζεται κάτι το αξιοσημείωτο, οι τιμές στις δημοπρασίες φαίνονται να “καλπάζουν” ανοδικά.
Γράφει η Λιάνα Ζωζά
Το 2017 έκλεισε εντυπωσιακά με την πώληση από τον οίκο δημοπρασιών Christie’s στη Νέα Υόρκη, του πιο ακριβού έργου τέχνης που έχει πουληθεί ποτέ σε δημοπρασία και δεν είναι άλλο από το Salvator Mundi του Leonardo Da Vinci με την τιμή του στα $450,3 εκ.
Το έργο χρονολογείται περίπου στο 1500 και μετά την πρώτη του πώληση από το ζωγράφο και λίγες ακόμη στη συνέχεια, το έργο εξαφανίστηκε και εμφανίστηκε μόλις το 2011. Απεικονίζει τον Χριστό με το ένα χέρι υψωμένο και το άλλο να κρατά μια γυάλινη σφαίρα. Η απεικόνιση αυτής της σφαίρας ήταν που έκανε ακόμη και κάποιους ειδικούς να αμφισβητήσουν την αυθεντικότητα του έργου.
Ο Leonardo Da Vinci ήταν γνωστός για τις λεπτομέρειες που χαρακτήριζαν τα έργα του, αλλά και για την άρτια τεχνική του, στοιχεία για τα οποία σίγουρα δεν χαρακτηρίζεται το συγκεκριμένο έργο. Εξ’ άλλου ήταν ήδη γνωστές άλλες είκοσι περίπου εκδοχές του έργου από τους μαθητές του ζωγράφου. Αυτό βέβαια δεν το εμπόδισε όχι μόνο να πουληθεί, αλλά να πάρει και τα σκήπτρα του ακριβότερου έργου που έχει πουληθεί ποτέ σε δημοπρασία από το “Les Femmes d’Alger” του Picasso, υπερβαίνοντας μάλιστα κατά πολύ τα $179,4 εκ. της πώλησής του, το 2015.
Το έργο Les Femmes d’Alger (Version O) του Picasso, ανήκε στη σειρά από δεκαπέντε έργα με τον ίδιο τίτλο και το καθένα ξεχώριζε από το γράμμα που το συνόδευε, A έως και το Ο. Τα έργα εμπνεύσθηκε ο ζωγράφος από το έργο Femmes d’Alger dans leur appartement του Eugène Delacroix που εκτέθηκε το 1834 και αποτελούν μέρος των έργων με τα οποία ο Picasso αποτίει φόρο τιμής στους ζωγράφους που θαυμάζει.
Ολόκληρη η σειρά, Les Femmes d’Alger, αγοράστηκε από τους Victor και Sally Ganz για τη γκαλερί Louise Leiris στο Παρίσι, τον Ιούνιο του 1956 για $ 212.500.
Τα τελευταία χρόνια τα έργα της σειράς εμφανίζονται μεμονωμένα σε συλλογές μουσείων και σε ιδιωτικές συλλογές.
Ο Pablo Picasso και τα έργα του, όπως φαίνεται και από τη μεγάλη δημοπρασία που διοργανώνουν οι Sotheby’s στις 28 Φεβρουαρίου 2018, στο Λονδίνο, δεν θα φύγουν εύκολα από τα φώτα της δημοσιότητας. Το highlight της δημοπρασίας αποτελεί το έργο Femme au béret et à la robe quadrillée (Marie-Thérèse Walter), 1937 του Picasso με την αξία του να υπολογίζεται στα $ 50 εκ. Υπάρχουν όμως κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία για το συγκεκριμένο έργο που το κάνουν ακόμη πιο ελκυστικό.
Το πρώτο είναι πως το έργο δεν έχει ξαναβγεί σε δημοπρασία. Ανήκε στην προσωπική συλλογή του ζωγράφου,για σχεδόν σαράντα χρόνια έως και το θάνατό του το 1973. Αν και στη συνέχεια πήγε σε ιδιωτική συλλογή, σπάνια μπορούσε να το θαυμάσει κανείς σε μια έκθεση για την οποία είχε δανειστεί.
Το έτος δημιουργίας του είναι το 1937, χρονιά σημαντική, αλλά και μεταβατική για τον ζωγράφο. Αν και τα περισσότερα από τα έργα του με μοντέλο τη νεαρή ερωμένη του Marie–Therese Walter δημιουργήθηκαν στο γνωστό “έτος των θαυμάτων”, το 1932, το συγκεκριμένο έγινε παρέα με το πιο διάσημο έργο του, τη Guernica, και το γνωστό The Weeping Woman με μοντέλο τη φωτογράφο και στη συνέχεια ερωμένη του Dora Maar. Ανήκει λοιπόν στην περίοδο εκείνη της ζωής του που είχε αποφασίσει να προχωρήσει στην επόμενη ερωμένη του και αποτελεί ουσιαστικά το αποχαιρετιστήριο πορτραίτο στην αγαπημένη του με εμφανή τα στοιχεία του δυισμού και της σύγκρουσης, αλλά και συγκεντρώνοντας όλα εκείνα τα στοιχεία που τον έκαναν γνωστό.
Το έργο Νο 6 (Violet, Green and Red), 1951 του Mark Rothko βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της λίστας με τα ακριβότερα έργα, θέση που την κατέκτησε το 2014, όταν ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος και συλλέκτης Dmitry Rybolovlev το απέκτησε έναντι του ποσού των $186 εκ. σε ιδιωτική αγοραπωλησία και το σκάνδαλο που την ακολούθησε έδωσε τροφή για σχόλια για αρκετό καιρό στους χώρους της τέχνης.
Οι “Χαρτοπαίκτες” ή αλλιώς “The card players”, 1894 – 1895 του Paul Cezanne πουλήθηκαν στη βασιλική οικογένεια του Κατάρ το 2011, έναντι του αστρονομικού ποσού των $250 εκ. σε συμφωνία με ένα μόνο χτύπημα. Το έργο ανήκει σε μία σειρά από πέντε έργα με τον ίδιο τίτλο, αλλά διαφορετικό μέγεθος και αριθμό ατόμων που απεικονίζονται στο καθένα, ενώ για την προετοιμασία των έργων ο Cezanne δημιούργησε πολλές μελέτες και σχέδια. Κάποια από τα υπόλοιπα έργα ανήκουν σε σημαντικές συλλογές Μουσείων, όπως του Metropolitan και του Musée d’Orsay.
Περιμένοντας, με ενδιαφέρον τη δημοπρασία στα τέλη Φεβρουαρίου για να δούμε τι μέλλει γενέσθαι με την εμφάνιση του καινούριου έργου του Picasso και πόσες ελπίδες έχει να ανατρέψει τη μέχρι τώρα κατάταξη στη λίστα των ακριβότερων έργων, δεν μπορούμε παρά να κρατήσουμε σαν επίλογο το δεύτερο έργο του που κατέχει άλλη μία περιζήτητη θέση.
Δεν θα μπορούσε να είναι παρά ένα από τα έργα του 1932, το Le Reve με τη νεαρή ερωμένη του Marie-Thérèse Walter, μόλις 22 χρονών ενώ εκείνος ήταν ήδη 50. Η μικρή ιστορία πίσω από το έργο είναι πως ο Picasso απεικόνισε ένα τεράστιο όρθιο πέος στο πρόσωπο της αγαπημένης του, πιθανώς συμβολίζοντας το δικό του.
