Γράφει η Λιάνα Ζωζά
Ο Κορεάτης σύγχρονος καλλιτέχνης, Do Ho Suh γεννήθηκε το 1962 στη Σεούλ και έκανε τις πρώτες σπουδές του, πτυχίο και μεταπτυχιακό στην εκεί Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών. Συνεχίζοντας τις σπουδές του στη Νέα Υόρκη, βιώνει έντονα τόσο την φυσική, όσο και την ψυχολογική μετανάστευση. Οι έννοιες αυτές γίνονται τα θέματα που πραγματεύεται στην τέχνη του, μέσα από τη βιογραφική αφήγηση και από την παραμορφωμένη αρχιτεκτονική των χώρων και των αντικειμένων που δημιουργεί.
Γίνεται γνωστός, για τις εγκαταστάσεις του στο χώρο με τις οποίες καταρρίπτει τους συμβατικούς κανόνες της κλίμακας και ερευνά καινούριους τρόπους, με τους οποίους ο θεατής καταλαμβάνει και λειτουργεί στο δημόσιο χώρο, δίνοντας έμφαση κυρίως στην φυσική, αλλά και τη μεταφυσική “ελαφρότητα” του χώρου. Οι εγκαταστάσεις του δημιουργούνται σε επιλεγμένους χώρους αμφισβητώντας τα όρια της ταυτότητας και διερευνώντας τη σχέση μεταξύ ατομικότητας, συλλογικότητας και ανωνυμίας.
Ο Suh συνηθίζει σε πολλές από τις επιδαπέδιες κατασκευές του, όπως το Floor, να ενθαρρύνει τους θεατές να περπατούν σε επιφάνειες, που αποτελούνται από χιλιάδες μικροσκοπικές ανθρώπινες μορφές.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 90 και μετά, ο Suh δημιούργησε εικαστικές εγκαταστάσεις χρησιμοποιώντας τις προσωπικές του αναμνήσεις. Τα έργα του προκύπτουν από τη συνομιλία του παραδοσιακού κορεάτικου σπιτιού των γονιών του, με τους χώρους του δικού του διαμερίσματος στη Νέα Υόρκη. Όπως ο ίδιος λέει: “Το έργο μου ξεκινάει από τον προβληματισμό για τον “χώρο”, ειδικά τον “προσωπικό χώρo”. Ο χώρος που με ενδιαφέρει δεν είναι μόνο φυσικός, αλλά άυλος, μεταφορικός και ψυχολογικός. Για μένα, ο “χώρος” είναι αυτός που περιλαμβάνει τα πάντα.
Σκάλες που φαίνονται να αιωρούνται, να οδηγούν στο “πουθενά”, δωμάτια φτιαγμένα από σχεδόν “άυλα” υλικά, αλλά και ολόκληρα κτήρια οδηγούν τον θεατή μέσα από διαδρόμους και πύλες, στις αναμνήσεις και τα όνειρα του καλλιτέχνη που μετατρέπει την καθημερινότητα σε ποιητικές εικόνες, οι οποίες σε προσκαλούν να τις περιηγηθείς και να τις ανακαλύψεις.
Ένα από τα έργα που έχει αναπαράγει σε διαφορετικές εκδοχές και κλίμακες και σίγουρα ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του είναι το “Staircase”, ένας ενδιάμεσος χώρος για τον καλλιτέχνη, ο οποίος δηλώνει τη μετάβαση και προσκαλεί τον θεατή να φανταστεί, τι μπορεί να βρίσκεται στην κορυφή της σκάλας.
Η πρώτη εγκατάσταση “Staircase” παρουσιάστηκε στην Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης (2003). Ήταν η πρώτη φορά, όπου ο Suh επέλεξε να δουλέψει με το κόκκινο χρώμα, αποκαλώντας το “Ottoman Red” και υπογραμμίζοντας τις ιδιαίτερες πολιτιστικές αντανακλάσεις του κόκκινου στην Κωνσταντινούπολη και την Τουρκία.
Ωστόσο, η επιλογή του χρώματος, όπως και τα υλικά, λειτουργούν κυρίως ως μέσο αποδόμησης της εγκατάστασης από το αρχικό της πλαίσιο και αυξάνοντας την “όμοια με όνειρο” ένταση μιας αναγνωρίσιμης δομής που φαίνεται να αιωρείται και να επιπλέει, γενικά.
Στη συνέχεια, θέλοντας να δείξει πως το σπίτι μας βρίσκεται εκεί, όπου μπορούμε εμείς να το “ράψουμε”, δημιούργησε μια σειρά από “μεταξωτά” κτίρια – χώρους. Είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό μέχρι στιγμής έργο του, με τον μακρόσυρτο τίτλο “Home Within Home Within Home Within Home Within Home”.
Οι πολύχρωμες εγκαταστάσεις του από μετάξι, μεταφέρουν τις αναμνήσεις του από τις προηγούμενες κατοικίες του και καλύπτουν το φάσμα από την παιδική ηλικία έως και την ενήλικη ζωή του. Ξεφεύγοντας από τα όρια των μουσείων και των γκαλερί, τα έργα του μεταφέρουν στην πραγματική ζωή τη έννοια της “μεταφοράς του χώρου σε μια βαλίτσα”.
O Suh μιλά για το έργο του: “Η εμπειρία μου σχετίζεται με τη μεταφορά του χώρου από το ένα μέρος στο άλλο – ένας τρόπος αντιμετώπισης των πολιτισμικών μετακινήσεων. Πραγματικά, δεν έχω καθόλου νοσταλγία, αλλά παρατήρησα πως έχω αυτή τη λαχτάρα για το συγκεκριμένο χώρο και θέλω να τον αναδημιουργήσω ή να τον φέρω μαζί μου, οπουδήποτε πηγαίνω”.
Αρκετά χρόνια πριν να έχει τα χρήματα για να δημιουργήσει τα “όνειρο – κτίρια” του σε μεγάλη κλίμακα, ο Do Ho Suh δοκίμασε να αναπτύξει την ιδέα του στο στούντιο του. Η έμπνευσή του εξελίχθηκε σε πραγματικότητα κι έτσι ξεκίνησε το ταξίδι του, για να εντοπίσει το “τέλειο” σπίτι.
Η τελευταία του έκθεση με τίτλο Passage/s, φιλοξενήθηκε στην Victoria Miro Gallery I & II, στο Λονδίνο, από 1 Φεβρουαρίου έως 18 Μαρτίου 2017.
Στο Passage/s, oι διάφανες υφασμάτινες κατασκευές του Suh, δίνουν μορφή σε έννοιες, όπως η μετανάστευση, η παροδικότητα και η μεταβολή ταυτοτήτων. Αυτές οι έννοιες αναλύονται επιπλέον στα “συνδετικά” έργα του, όπου οι μεταβατικοί χώροι που συνδέουν τα δωμάτια, όπως οι προθάλαμοι και οι διάδρομοι, μιλάνε μεταφορικά για την μετακίνηση μεταξύ των πολιτισμών, την “σύγχυση” του δημόσιου και του ιδιωτικού χώρου, καθώς αντανακλούν τις μετακινήσεις του καλλιτέχνη και την εμπειρία ενός ατόμου,το οποίο έχει αναπτύξει ρίζες σε πολλές χώρες.
“Βλέπω τη ζωή ως ένα πέρασμα, χωρίς σταθερή αρχή ή προορισμό”, λέει ο Suh. Έχουμε την τάση να εστιάζουμε συνεχώς στον προορισμό και να ξεχνάμε τους ενδιάμεσους χώρους. Αλλά, χωρίς αυτούς τους αυτονόητους χώρους, που κανείς δεν προσέχει πραγματικά, αυτές τις γκρίζες περιοχές, δεν θα μπορούσαμε να πάμε από το σημείο a στο σημείο b”.
