“Ο Foti Kllogjeri, γνωστός από το ατμοσφαιρικό αφαιρετικό αστικό τοπίο του, διακρινόμενο για την απόδοση της κίνησης στη πόλη, παρουσιάζει μια σειρά νεοεξπρεσσιονιστικών έργων του με ανθρωποκεντρική προσέγγιση, με καινοφανή χαρακτηριστικά για όσους έχουν παρακολουθήσει τη πορεία του. Τα έργα της σειράς που παρουσιάζονται στην έκθεση του στην Αθήνα «Η απόσταση ανάμεσά μας», ξεχωρίζουν για τις παραμορφωμένες μορφές και την αλλοίωση των χώρων του, το έντονο συναίσθημα για την εξερεύνηση θεμάτων λαχτάρας, άγχους και αποξένωσης. Η χρήση του χρώματος στα έργα του παραμένει έντονη, αν και κυριαρχούν αντιθέσεις και σκούρες αποχρώσεις.” Αυτά μεταξύ άλλων αναφέρει ο επιμελητής της έκθεσης Πάρης Καπράλος.
Καλησπέρα σας κυρία Τζιώτη, καλώς ήρθατε στην έκθεση μου.
-Φώτη, πώς επιλέξατε αυτόν τον τίτλο στη νέα σας δουλειά;
-H νέα δουλειά μου είναι «παιδί» των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που ζήσαμε τα δύο τελευταία χρόνια και μοιάζουν να μην έχουν τελειωμό. Περισσότερο εστιάζω στο συναίσθημα που δε βρίσκει έκφραση εξαιτίας κοινωνικών χασμάτων που άνοιξε η κοινωνική αποστασιοποίηση. Μπορεί να είναι μέτρο προστασίας αλλά αυτή η απόσταση ανάμεσά μας μας ρήμαξε! Σωρεία κοινωνικών προβλημάτων τα οποία υπήρχαν και πριν απλώς αυτή την περίοδο θέριεψαν!
Η κοινωνία έγινε πιο βίαιη, δεσμοί που ελαστικοποιούσαν διαφωνίες και μικροσυγκρούσεις καταλύθηκαν, και οι προσωπικές σχέσεις μπήκαν σε ιδιαίτερη δοκιμασία. Το μεγαλύτερο πρόβλημα νομίζω ότι είναι η απόσταση ανάμεσά μας, περισσότερο η νοητική ψυχολογική και πολύ προσωπική απόσταση, που αποκόπτει την ενσυναίσθηση και δημιουργεί ένα σκληρό και αδυσώπητο κοινωνικό περιβάλλον.
-Ποιες οι επιρροές σας;
-Ως προς την εικαστική επεξεργασία των θεμάτων μου ιδιαίτερη επιρροή άσκησε πάνω μου το έργο του Francis Bacon, όπως και αυτό του Lucian Freud, με πολύ διαφορετικό τρόπο ο καθένας.
Στην περίπτωση του Freud αφορά περισσότερο τη μελέτη του στησίματος του ανθρώπινου σώματος στο τελάρο και τις σχέσεις του σώματος με τον πλαισιακό χώρο. Επίσης βρίσκω ενδιαφέρον σε όσους ασχολήθηκαν με την ανθρώπινη μορφή εντασσόμενη στο ευρύτερο κίνημα του νέοεξπρεσιονισμού, όπως αυτός εκφράστηκε από τη δεκαετία του 70 και μετά.
-Δημιουργείτε έργα με επίκεντρο τον άνθρωπο. Γιατί η ανθρώπινη φιγούρα σάς κεντρίζει τόσο την προσοχή;
-Δεν έχω υπάρξει πριν τα δύο τελευταία χρόνια καθαρά ανθρωποκεντρικός ζωγράφος! Θεωρώ όμως ότι δεν υπάρχει καλύτερος καμβάς από το ίδιο το ανθρώπινο σώμα, όταν θέλουμε να παράγουμε ένα ισχυρό σύμβολο. Θέλησα να κάνω μία ισχυρή δήλωση με αυτά τα έργα, να μιλήσω για όσα μας πνίγουν, και κυρίως για τις σιωπές που μας στοιχειώνουν. Τις αγωνίες, τις προσδοκίες, τις ελπίδες. Αποδίδω με την ανθρώπινη μορφή τις καταστάσεις και τα συναισθήματα εκείνα, που αποζητούν τη λύτρωση από την αγωνία μιας διαρκούς απειλής.
Θα παρατηρήσετε ότι οι περισσότερες φιγούρες μου έχουν ιδιαίτερα έντονο βλέμμα. Ατενίζουν το μέλλον με προσμονή, και αντικειμενικά άλλους ανθρώπους με ερωτηματικό βλέμμα και αγωνία. Ένα μεγάλο ερωτηματικό πλανάται στο σύνολο των έργων και αφορά την διάρκεια των εκτάκτων καταστάσεων που ζήσαμε και εξακολουθούμε να ζούμε, που μοιάζει να μην έχει τέλος.
-Χρησιμοποιείτε σύμβολα στα έργα σας;
-Όχι ιδιαίτερα. Επιπλέον νομίζω ότι στην ανθρωποκεντρική σειρά μου μοναδικό σύμβολο είναι η ίδια η ανθρώπινη φιγούρα. Αφήνομαι σε μια έντονη εκφραστική υποκειμενικότητα στα έργα αυτής της σειράς, συνεπώς η χρήση συμβολισμών φεύγει από τις επιδιώξεις μου.
-Τι ρόλο παίζει το χρώμα στα τελάρα σας;
-Τα χρώματα με τις έντονες αντιθέσεις προκαλούν μια αίσθηση έντασης, αποξένωσης και ασάφειας που συνοδεύεται συχνά από παιχνιδιάρισμα. Οι σκούροι τόνοι δίνουν το στίγμα του ενδόμυχου. Τμήματα των έργων παραμένουν παραστατικά σχηματισμένα, και τα βλέμματα είναι ίσως οι μόνες ρεαλιστικές πινελιές, ίσως το μόνο που μας έμεινε ως καθρέφτισμα του γνώριμου εαυτού μας.
Πιστεύω περισσότερο στη συνειρμική αφαίρεση
-Ποια η προσέγγισή σας στην εννοιολογική τέχνη;
-Θα έλεγα ότι τα έργα μου είναι περισσότερο αφηγηματικά παρά εννοιολογικά. Απλά οι αφηγήσεις τους είναι αυτές του έντονου συναισθήματος, οπότε αποδίδονται σε διάφορους βαθμούς αφαίρεσης. Τα έργα μου εστιάζουν στην αποτύπωση ακατέργαστων συναισθημάτων.
Πιστεύω περισσότερο στη συνειρμική αφαίρεση και δεν θεωρώ ότι για να θεωρηθεί εννοιολογικό ένα έργο τέχνης πρέπει να είναι μη αντικειμενικό. Υπό όρους, ακόμα και η ρεαλιστική εικόνα μπορεί να προκαλέσει συσχετισμούς που μπορούν να εκληφθούν ως εννοιολογικοί.
-Τι έργα μας παρουσιάζεις στην έκθεση αυτή.
-Πορτραίτα της ανθρώπινης κατάστασης. Την εσωτερική σύγκρουση που προκαλεί η συνεχιζόμενη δυστοπία, η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έγινε η νέα μας κανονικότητα χωρίς ορατή λήξη. Η ανθρώπινη προσωπικότητα ως αντικείμενο και ως σύμβολο. Ο μύθος καθενός που δοκιμάζεται σε αντοχές.
-Μελλοντικά σχέδια
-Τα μελλοντικά σχέδια μου περιλαμβάνουν περισσότερη εξωστρέφεια και κινητικότητα με συμμετοχή σε εκθέσεις και projects στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Νομίζω πως πρέπει να διευρύνουμε τον διάλογο στην Τέχνη, χωρίς γεωγραφική καθήλωση. Λέγεται καμιά φορά ότι οι καλλιτέχνες δεν έχουμε πατρίδα, προσωπικά έχω δύο, αυτή που γεννήθηκα και αυτή που επέλεξα να ζήσω, όμως νομίζω ότι φυσικό πεδίο δράσης του καλλιτέχνη είναι όλος ο κόσμος.
Σε επίπεδο αποτύπωσης και τεχνικών πειραματίζομαι έντονα τα τελευταία πέντε χρόνια με διάφορα χρώματα, χαρτιά, και διάφορα υλικά, αν και παραμένω εν πολλοίς πιστός στο λάδι σε καμβά και την υδατογραφία, είναι μία πορεία που συνεχίζεται, δεν έχει ολοκληρωθεί.
Σας ευχαριστώ θερμά για την όμορφη κουβέντα.
Η απόσταση ανάμεσά μας, Ο Φώτης Κλογέρης στην αίθουσα τέχνης Τεχνοχώρος