Αλέξανδρος Λιάπης: «1974-2018: Πενήντα χρόνια, τέσσερεις χιλιάδες εικόνες και…»

O εικαστικός Αλέξανδρος Λιάπης μας μιλά για το 375 σελίδων λεύκωμά του όπου παρουσιάζει τη διαδρομή του από τη Βιέννη στην Αθήνα

Γράφει η Ζέτα Τζιώτη

Από την πρώτη κιόλας φορά που συναντήθηκα με τον καλλιτέχνη Αλέκο Λιάπη στο Δήλεσι θυμάμαι ότι ένα από τα κύρια θέματα της συζήτησής μας ήταν η λαχτάρα του να εκδώσει ένα λεύκωμα παρουσιάζοντας μέρος των εικαστικών του δημιουργιών των τελευταίων πενήντα χρόνων. «Μακάρι να ολοκληρωθεί αυτή η προσπάθεια» μου έλεγε «και να το εκδώσω στα πενήντα χρόνια».

Και να που ήρθε η στιγμή και ο Αλέκος Λιάπης κρατούσε στα χέρια του ένα λεύκωμα 375 σελίδων εικαστικής του αναζήτησης παρουσιάζοντας τη διαδρομή του από τη Βιέννη στην Αθήνα. Ο Λιάπης είναι ένας αυτοδίδακτος, ευρηματικός καλλιτέχνης, πατριώτης, ανένταχτος, με πηγαίο ταλέντο. Ανθρωποκεντρικός, δημιουργεί με ατίθασες πινελιές αφαιρετικά έργα με έντονα χρώματα που τραβούν την προσοχή του κοινού.

Ο καλλιτέχνης δημιουργεί με ατίθασες πινελιές αφαιρετικά έργα με έντονα χρώματα που τραβούν την προσοχή του κοινού

Χρησιμοποιώντας σύμβολα και διαχρονικά αρχέτυπα, κάθε ενότητα της δουλειάς του επιθυμεί να ενεργοποιήσει το κοινό αίσθημα και να περάσει μηνύματα αφύπνισης. «Φωνάζει» στον θεατή δημιουργώντας ημιπαραστατικές συνθέσεις και υπαινικτικές μορφές με στόχο την ενεργοποίηση των πολιτών στα καθημερινά θέματα και προβλήματα.

Πορτρέτο της εξουσίας

– Αλέκο, πώς αποφάσισες να εκδώσεις λεύκωμα που παρουσιάζεται η εξέλιξη της δουλειάς σου;

– Το είχα στο μυαλό μου εδώ και χρόνια. Μάζευα σαν τα μικρά παιδιά σιγά σιγά χρήματα σε φακέλους γράφοντας από έξω «Μόνο για το μελλοντικό λεύκωμα» και συνέχιζα να ζωγραφίζω και να εκθέτω έργα μου σε ατομικές εκθέσεις αλλά και σε θεματικές στον Σύλλογο Καλλιτεχνών Εικαστικών Τεχνών Κεντρικής Ελλάδος (ΣΚΕΤΚΕ), στο Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ), καθώς και σε διάφορες γκαλερί.

Πριν τρία χρόνια άρχισα να φωτογραφίζω, να βάζω κωδικούς και στοιχεία στα έργα με την ελπίδα να γίνει κάποτε κάτι.

Ο γκαλερίστας μου και φίλος, Γιώργος Τζιλαλής, μου είχε πει πως θα με βοηθήσει και αυτό πραγματικά μου έφτανε. Όλα γίνανε! Όχι εύκολα αλλά πιο απλά με τη γραφίστρια Δροσούλα Λυμπεροπούλου. Αρχίσαμε να δουλεύουμε τα μεσημέρια από το BOOKS PLUS Café στην Πανεπιστημίου, μετά για πολλούς μήνες στο Proton café στην Πλατεία Αμερικής. Εκεί δυο φορές την βδομάδα με συμφωνίες και διαφωνίες μετά από περίπου ενάμιση χρόνο φθάσαμε προς το τέλος, που δεν το παρατηρούσα γιατί δούλευα και ήθελα διαρκώς να προσθέτω νέα έργα. Με άλλα λόγια, αρχίσαμε για διακόσιες σαράντα και κλείσαμε στις τριακόσιες εβδομήντα σελίδες.

Στο λεύκωμα αυτό δεν είναι η δουλειά μου όλη, αλλά ένα δείγμα, μια αναδρομή της ιστορίας μου με τα χρώματα. Είναι διάφορες εποχές, διάφορα κέφια.

Χωρίς τον Γ. Τζιλαλή, λεύκωμα δεν θα γινόταν. Εγώ μόνο να ζωγραφίζω ξέρω, όσο μπορώ. Τα αλλά όλα μού είναι δύσκολα και αυτή είναι η αλήθεια.

Έτσι, στον δρόμο και στην πλατεία γεννήθηκε το λεύκωμα αυτό με μεγάλη αγωνία για το αποτέλεσμα, που θα το κρίνει όποιος το πιάσει στα χέρια του,

Ο εφιάλτης της Ιφιγένειας

– Καθώς το ανοίγει κάποιος διακρίνει μια αφιέρωση. Θα ήθελες να μας πεις που το αφιερώνεις;

– Το αφιερώνω στον συλλέκτη λουλουδιών, εραστή της ανεμώνης, τον αναρχοαγρότη, τον μπάρμπα Μέλιο, Μιλτιάδη Α. Λιάπη, που μοιάζει στον προπάππου του, Καπετάν Λιάπη. Κοντός και τολμηρός, δεν φοβόταν τίποτα.

Ο πατέρας μου έλεγε πάντα «ναι» στα παιδιά του και γελούσε από καρδιάς. Του είπα μια μέρα: «Πατέρα, θα φύγω στο εξωτερικό» και με βοήθησε οικονομικά να φτάσω στη Βιέννη. Εκεί είδα για πρώτη φορά ζωγραφική και ζωγράφο εκεί πρωτοζωγράφισα, εκεί ξαναγεννήθηκα. Ό,τι έχω δικά του είναι. Το μοναδικό αυτό εργαστήριο που ζωγραφίζω, το είδανε μέχρι τη Χιλή.

Το να του αφιερώσω, λοιπόν, αυτό το λεύκωμα είναι λίγο. Αλλά του το αφιερώνω με πολλή αγάπη και ευγνωμοσύνη.

Ένας άνθρωπος που μοίραζε λουλούδια, αξίζει τα πάντα..

Επιστροφή από τον Βόλγα

– Από πού αντλείς ενέργεια, γεμίζεις «μπαταρίες» και εκφράζεσαι με τη δουλειά σου;

– Από την καθημερινότητα, από την κουβέντα με μικρούς και μεγάλους παίρνω μηνύματα. Από περιοδικά και εφημερίδες κυρίως, από την «Ελευθεροτυπία» π.χ. γεμίζω ερεθίσματα. Έτσι, πήρα στοιχεία και έφτιαξα μια σειρά έργων, κρίμα που δεν πρόλαβα να τα εκθέσω στον χώρο της «Ελευθεροτυπίας», γιατί έκλεισε.

Εμπνέομαι από τον Όμηρο, κυρίως από την Οδύσσεια που έμαθα από τον φοβερό Ομηριστή, Δημήτρη Γιαννόπουλο («Η άλλη Ιθάκη»). Πολλά βράδια άκουγα για τον Όμηρο και μαζί με τα γεγονότα των μνημονίων, έφτιαξα την μεγάλη ενότητα έργων που ονομάστηκε «Ελλάς, πού πας;», που παρουσιάστηκε σε τρεις ατομικές εκθέσεις.

Εμπνέομαι από την παγκόσμια λογοτεχνία και την ποίηση της Αθηνάς Τρέντλα («Χορός των νυχτερίδων»), ποιητική συλλογή που βγήκε από τον πίνακά μου με τον τίτλο αυτό.

Από τον Robert Musil («Moosgurger») από το μεγάλο του έργο, από το «Άνθρωπος χωρίς ιδιότητες», από τον Τόμας Μαν και το «Μαγικό βουνό», από την Αίγυπτο Αλεξάνδρεια και Κάιρο, που έχω πολλές φορές επισκεφτεί όπως και την περίφημη Σίβα με τα μεγάλα αστέρια και την πολλή ησυχία και από τη θρυλική Βιέννη του πόνου και της μοναξιάς, των χορών και ερώτων, θαυμαστής μέχρι σήμερα της «Albertina».

Εμπνέομαι από τον ερευνητή γιατρό, δρ Δημήτρη Παπακωστόπουλο, που βλέπαμε το καλοκαίρι την τραγωδία «Προμηθέας Δεσμώτης» στην Παραλία Αυλίδας και μου έλεγε: «Φτιάξε και για αυτόν τον τόπο κάτι». Και άρχισα από το σπαθί και σε λίγο καιρό βγήκε μια μεγάλη ενότητα έργων με τον κοινό σε όλους μας τίτλο «Ιφιγένεια εν Αυλίδι».

Από τις διαλέξεις της χαρισματικής και αγαπημένης, Ντόρας Ηλιοπούλου -Ρογκάν με τίτλο «Κοσμογονία», έφτιαξα πολλά έργα με τον ομώνυμο τίτλο και της αφιέρωσα όλη την έκθεση, τιμής ένεκεν.

Τελευταία έφτιαξα λίγα έργα από την τραγωδία στο Μάτι. Άπειρες οι πηγές του κάθε καλλιτέχνη μουσουργού!

Θύμα της οικογένειας των Αχαιών

– Ποιες θεματικές έχεις καλύψει ως σήμερα και τις έχεις συμπεριλάβει στο λεύκωμά σου;

– Οι θεματικές μου έχουν σχέση με την αρχαιότητα, την τραγωδία, την φιλοσοφία, την πίστη, την καθημερινότητα. Έχω συμπεριλάβει κάποιες από εκθέσεις που έχω παρουσιάσει, σαράντα πέντε ατομικές. Τις άλλες θεματικές θα τις συμπεριλάβω στο επόμενο λεύκωμα, καθώς έχω πολλούς πίνακες που δεν έχω εκθέσει. Κάποια έργα χρειάζονται μεγάλους χώρους, τους οποίους και έχω καταφέρει να βρω.

Έτσι στο λεύκωμα αυτό έχω συμπεριλάβει το «Φεγγαράκι μου χλωμό», «Αναζητώντας τον Βούδα», «Ιερατείο της Άνοιξης», την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», «Βιαστικός απόψε», «Ασωπού 13 και Νέας Υόρκης», «Ελλάς, πού πας; Ι ,ΙΙ ,ΙΙΙ», «Η σιωπή του έρωτα» «Κοσμογονία» κ.λ.π.

– Πενήντα χρόνια ζωγραφική! Πώς αισθάνεσαι;

– Έχω χάσει την έννοια του χρόνου αλλά πάντα πίστευα ότι με το λεύκωμα κάτι θα άλλαζε. Δεν άλλαξαν όμως πολλά. Γιαυτό γίνομαι μερικές φορές πολύ εκφραστικός, λόγω έντασης. Μια μελαγχολία με κυριεύει. Για τα μάτια της Σούζης στο ΕΛΛΑΣ,  στη Βιέννη έσχισα ένα χιλιάρικο σε σελίνια –δύο ενοίκια τότε– γιατί το άξιζε.

Μελαγχόλησα σαν τελείωσα με το λεύκωμα, αλλά μετά λίγο καιρό ξαναζωγράφισα και μάλιστα καλά έργα. Ήταν μια ενδιάμεση έκρηξη.

Πιστεύω το επόμενο λεύκωμα να είναι καλύτερο χωρίς μελαγχολία. Αυτήν να την φάει ο χρόνος και τα χρώματα, γιατί σκέφτομαι μερικές φορές ευτυχώς και όλα ωραία και καλά αλλά κάποια στιγμή όλοι «την κάνουμε» από αυτόν τον κόσμο.

-Τι σχέδια έχεις για το βιβλίο αυτό; Έχεις προγραμματίσει να μας το παρουσιάσεις επισήμως;

– Την κατάλληλη χρονική περίοδο θα το τολμήσω παρουσιάζοντας με το λεύκωμα και μερικά αντιπροσωπευτικά έργα μου. Θέλω όμως να είναι ένα μέσον να δούνε τα έργα μου και εκτός Ελλάδας. Για τον λόγο αυτό, τον μήνα Μάιο, καθώς θα βρίσκομαι στην έκθεσή μου στο Κάιρο, θα δωρίσω το λεύκωμα αυτό στη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας.

Θα είναι ένα ευρετήριο έργων μου. Εκτός των έργων, όμως, θα έχει τη δυνατότητα ο ενδιαφερόμενος να δει και να διαβάσει τι έγραψαν καλλιτέχνες και τεχνοκριτικοί για τις εκδηλώσεις και τις εκθέσεις, Επίσης υπάρχουν και πάνω από εκατό ονόματα φίλων που βοήθησαν ο καθένας με τον τρόπο του για να φτάσουμε σε αυτό το γεγονός. Θεωρώ το λεύκωμα σημαντικό καθώς, εκτός από το έργο μου, φανερώνει και αντιπροσωπεύει μια εποχή.

Ο άγνωστος

– Μελλοντικά σχέδια

– Σε λίγες μέρες θα ιδρύσω την πρώτη πινακοθήκη με έργα μου μεγάλων διαστάσεων σε ένα από τα πέτρινα σπίτια του Δήμου Αλιάρτου δίπλα στην Κωπαΐδα χάρην στο διορατικό δήμαρχό τους, τον Γιώργο Ντασιώτη. Έτσι η πόλη θα έχει να δείξει τέχνη.

Αυτόν τον καιρό εκθέτω με τον συνάδελφο και φίλο Νικόλα Σφήκα στην Ελληνική Κοινότητα Καΐρου, με τίτλο «Ε κόμισε εις την τέχνη», αφιερωμένη στον Κ.Π. Καβάφη

Τον Απρίλη και Μάη εκθέτω με το ΣΚΕΤΚΕ στη Χαλκίδα και στον Βόλο.

Στόχος μου να εκθέσω τα πρώτα έργα μου στη Βιέννη, εκεί που άρχισα, και σε κάθε πόλη και χωριό της χώρας μας, που έχουν χώρο και διάθεση.

Το μόνο που με ενδιαφέρει μελλοντικά είναι να τιμήσω ακόμη περισσότερο την «Τέχνη», που τόσο αγαπώ και υπηρετώ.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα axianews φύλλο 4/5/2019

Share this
Tags
Zeta Tz
Zeta Tz
Η Ζέτα ασχολείται με τη μετάφραση, την αρθρογραφία και την αρχισυνταξία στο χώρο των ΜΜΕ του πολιτισμού. Έχει ασχοληθεί με την διοργάνωση εικαστικών εκθέσεων και εκδηλώσεων που αφορούν στην κοινωνική ευθύνη. Έχει λάβει τιμητική διάκριση από το Ίδρυμα Μπότση για δημοσιογραφική της δραστηριότητα στα θέματα πολιτισμού. Στο artviews.gr είναι υπεύθυνη της συντακτικής ομάδας.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

Οι εννοιολογικοί περίπατοι της τέχνης του Richard Long

Γράφει ο Κώστας Ευαγγελάτος, Ζωγράφος. λογοτέχνης, θεωρητικός της τέχνης Ο Richard Long γεννήθηκε στο Μπρίστολ της Αγγλίας το 1945. Σπούδασε από το 1962-1965 στο West of England...

Η απαράμιλλη γλυπτική της παραβατικής ζωής του Τσελίνι

Γράφει ο Κώστας Ευαγγελάτος, Ζωγράφος. λογοτέχνης, θεωρητικός της τέχνης O Μπενβενούτο Τσελίνι / Benvenuto Cellini, γεννήθηκε το 1500 στη Φλωρεντία. Καλλιτέχνης αργυροχρυσοχόος, γλύπτης, ζωγράφος, σχεδιαστής, στρατιώτης, μουσικός,...

Η Κύπρος του Βασίλη Καρακατσάνη 

Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη  Ο καταξιωμένος εικαστικός Βασίλης Καρακατσάνης για άλλη μια φορά «προσγειώνεται» στην Κύπρο και παρουσιάζει τη νέα του δουλειά με τίτλο  «ΤΙΤΑΝΙΑ»...

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

More like this