Συνέντευξη στη Ζέτα Τζιώτη
Η διεθνούς φήμης καλλιτέχνιδα Λυδία Βενιέρη, εμπνεόμενη από τη μαγεία του έρωτα, παρουσίασε τα «Ταρό του έρωτα», μια σειρά από έργα – εικόνες που περιγράφουν διαφορετικές στιγμές των ανθρώπινων συναισθημάτων στο i–DProject Art, στα i-D Concept Stores.
Η καλλιτέχνις αποκρυπτογραφεί τις «κάρτες» της χρησιμοποιώντας τη γλώσσα του υποσυνείδητου και οδηγώντας μας σε αθέατες πλευρές της ψυχής. Τα σύμβολά της «κουβαλούν» γνώση και συνδέονται με έναν μυστηριακό τρόπο με τις θεωρίες προέλευσης των ταρό. Συναντήσαμε τη Λυδία Βενιέρη στον χώρο του i–DProject Art, στα i-D Concept Stores στο Κολωνάκι και μας μίλησε για τα ταρό, τη μαγεία και την τέχνη.
– Λυδία, στην τελευταία σου έκθεση, που οργανώθηκε στην Αθήνα στο i-D Project Art, παρουσίασες πίνακες – σύμβολα εμπνευσμένους από τα ταρό, φιγούρες σχήματα που ενώνουν τον υλικό με τον πνευματικό κόσμο. Πώς σου γεννήθηκε αυτή η ιδέα;
Δεν πρόλαβε να υπάρξει ιδέα. Η σύλληψη είχε γίνει ερήμην μου καθώς συζητούσα με τους ερωτευμένους φίλους και τα αδιέξοδά τους, όταν το μυαλό μου κοιτάζοντας το πρόβλημα προβάλλει λύσεις και πιθανότητες, όταν ανασυγκροτώ τον εαυτό μου και σκέφτομαι για την επόμενη κίνηση. Τα ταρό γεννήθηκαν αυτούσια και ολοκληρωμένα, όπως τα παιδιά. Είναι αληθινή έμπνευση παρά το ελαφρύ και χαρούμενο πνεύμα τους. Ακόμα κι εγώ τα συμβουλεύομαι. Και δεν είναι ταρό, είναι είκοσι τέσσερις κάρτες στρατηγικής, οι οποίες στηρίζονται μόνο στη θετική τροχιά, πορεία, σκέψη που είναι και η αρχική.
“Συνήθως, όταν δουλεύω ένα έργο, το κρύβω για ένα εξάμηνο πριν το τελειΩσω”
Όταν, λοιπόν, η Μαρία Ξανθάκου μου μίλησε για το ID, έναν χώρο καινούργιο και εναλλακτικό, έναν χώρο για πρότζεκτ, με φρέσκο πνεύμα και νοοτροπία, το Φτερωτό Κλουβί, η Λοχέντρα, η Γυάλα, η Ντάμα Πίκα, ο Ιππότης, η Ηττημένη Νίκη πήδηξαν κυριολεκτικά από μέσα μου με τους τίτλους και τις μικρές παραβολές των νοημάτων τους ταυτόχρονα με τις μορφές τους.
Ακολούθησε μαραθώνιος για να τα προλάβω γιατί ενώ είναι μοναδικά τα τυπώνω με μια ειδική μέθοδο σε μετάξι και αυτή τη φορά χρησιμοποιήσαμε ένα νέο τρόπο. Συνήθως, όταν δουλεύω ένα έργο, το κρύβω για ένα εξάμηνο πριν το τελειώσω. Οι εικόνες όμως αυτές βγήκαν έτοιμες και ζωντανές και στην έκθεση ήταν σαν να με κοιτούσαν εκείνα αντί εγώ αυτά.
– Δίνεις μεγάλη έμφαση στην αγάπη. Την χρησιμοποιείς ως κινητήρια δύναμη κατά κάποιο τρόπο. Θα ήθελες να μας μιλήσεις για το πώς αντικατοπτρίζεται αυτό στη δουλειά σου;
Κινητήριος δύναμη είναι και ο θυμός και η ζήλια και τα πάντα. Είμαστε μόνιμα εν κινήσει άλλωστε: μια συχνότητα δεσμευμένη από τον εαυτό. Η αγάπη για μένα είναι μορφή αντίληψης, εξυπνάδα. Ο άνθρωπος θεωρεί την αγάπη αδυναμία. Βάζει την εξουσία πάνω από όλα, ακόμα και στο έντιμο δωδεκάθεο θέλει τον Κάιν να είναι ο εξυπνότερος αδελφός. Δεν ζει σαν τα αλλά ζώα, επιβιώνει. Επιβιώνει ενάντια στη φύση, στον έρωτα, στην αγάπη, υποδουλώνει τη γη και την γυναίκα με κριτικά ένστικτα και φτιάχνει θρησκείες και θεωρίες που στηρίζονται στην ανασφάλεια που αισθάνεται. Δεν τον κάνει αυτό το εξυπνότερο ζώο του πλανήτη, τον κάνει απλά αυτοκαταστροφικό. Η φύση δεν θα καταστραφεί από τον άνθρωπο, ούτε μπορεί ο άνθρωπος να την καταστρέψει.
“Η φύση δεν θα καταστραφεί από τον άνθρωπο, ούτε μπορεί ο άνθρωπος να την καταστρέψει. Τον άνθρωπο καταστρέφει ο άνθρωπος και όλοι οι πολιτισμοί του λίγο ως πολΥ”
Τον άνθρωπο καταστρέφει ο άνθρωπος και όλοι οι πολιτισμοί του λίγο ως πολύ. Και επειδή υπερεκτιμούμε τη λογική και τον λόγο, τότε ας μιλήσουμε κι εμείς με ραντάρ σαν τα δελφίνια και τις φάλαινες. Όλο διδάσκουμε κάτι και δεν μαθαίνουμε τίποτα. Ίσως οι αρχαιότεροι θεοί ήταν ζώα γιατί τα ζώα μυούσαν τον άνθρωπο στη δική τους αντίληψη. Η αγάπη είναι η μόνη κοινή λογική, το κοινό συμφέρον, η προστασία, η κατανόηση, η επικοινωνία. Η νομοτέλεια είναι αγάπη, η εμπιστοσύνη στη νομοτέλεια είναι αγάπη, η αίσθηση του σωστού και του όμορφου είναι αγάπη και η γνώση που ο Πλάτων τη θέλει μνήμη, αγάπη είναι.
Στη δουλειά μου η αγάπη κατοπτρίζεται με τρόπο ιαματικό. Δημιουργώ μόνον με καθαρό πνεύμα και ενέργεια. Τον θυμό μου, το πάθος το χορεύω, το γράφω, αλλά, όταν συλλαμβάνω, το μυαλό μου είναι ψυχρό. Δεν φοβάμαι το ξενέρωτο στοιχείο γιατί το έργο αποκτά ζωή από μόνο του. Έτσι κι αλλιώς η τέχνη αποσπά τα αισθήματα από την πράξη μεταβάλλοντας, μετουσιώνοντας: έτσι το αίμα γίνεται κόκκινο χρώμα, η Μήδεια θρύλος, η κραυγή του σπαραγμού όπερα, γιατί η τέχνη είναι κάθαρση.
– Πώς αντιλαμβάνονται οι θεατές τη δουλειά σου με τα ταρό; Είχες ανταπόκριση περισσότερο από άντρες ή γυναίκες;
Τα ταρό, η μαγεία, η τέχνη πάνε μαζί. Ο κόσμος θέλει να γοητεύεται, να παίζει, να ελπίζει και η μαγεία τον ενώνει με το σύμπαν και του σπάει τη μοναξιά. Στο παρελθόν με τελείως διαφορετική προσέγγιση –σαν να κρυφοκοιτούσα από το άνοιγμα μιας πόρτας και να έβλεπα εικόνες– είχα ξαναφτιάξει ταρό. Τα είχα παρουσιάσει στην Αίθουσα τέχνης Αθηνών και δεν πρόλαβαν να αφήσουν την Αθήνα, έγιναν ανάρπαστα .
Στο Ίντερνετ που ήταν μόλις στις αρχές του είχαν μεγάλη απήχηση. Αλλά και εκείνα ήταν έμπνευση καθαρή, δεν είχαν τίποτα το επίκτητο. Όσον αφορά τους άντρες να ξέρεις ότι κυνηγούν την τύχη πολύ περισσότερο από ό,τι οι γυναίκες, δες απλά τα καζίνο, τον ιππόδρομο, ακόμα και το χρηματιστήριο. Ίσως η γυναίκα καταλαβαίνει αισθαντικά –με τη μητρική ακεραιότητα– ότι η τύχη είναι μέρος του εαυτού της και συνέπεια της στάσης στη ζωή, ενώ ο άντρας να αισθάνεται πιο έρμαιο σαν τους βασιλιάδες στις αρχαίες τραγωδίες και στους ξεσυνερισμούς των ρεμπέτικων τραγουδιών.
“Τα ταρό, η μαγεία, η τέχνη πάνε μαζί. Ο κόσμος θέλει να γοητεύεται, να παίζει, να ελπίζει και η μαγεία τον ενώνει με το σύμπαν και του σπάει τη μοναξιά”
– Έχεις εκθέσει σε πολλά μέρη του κόσμου. Θα ήθελες να μας μιλήσεις για τις θεματικές που έχεις καλύψει μέχρι σήμερα;
Μια μέρα ξυπνάς και οι περιπλανήσεις, οι εμπνεύσεις της στιγμής, οι τυχαίες συναντήσεις μοιάζουν με οργανωμένο πλάνο, τη μεγαλύτερη σκευωρία της μοίρας που είναι η σύμπτωση του εαυτού. Καταλαβαίνεις ότι τίποτα δεν συνδέεται με λογική και ότι ποτέ μια ιστορία δεν είχε αρχή ή τέλος, παρά το ότι είσαι και επιβεβαιώνεσαι αντανακλώντας το, το προαιώνιο μοτίβο του εαυτού. Να το αποδείξω; Η πρώτη μου έκθεση λεγόταν «Ανεμοϊγερέγια» που είναι λέξη από όστρακο κρητικό, γραμμένο με γραμμική Β και σημαίνει : «Σπονδή στην Ιέρεια του Ανέμου».
Μετά ακολούθησε το «lafamedecoupee», «interval» μεταίχμιο, πλατωνικό Μπιγκ Μπονγκ , Anima Mundis – Η Ψυχή του Κόσμου, το Πάρτι της Δευτέρας Παρουσίας, τα Σείστρα του Χρόνου, Τελουρικό Μανιφέστο, Πέρα από το Είναι, Ποιος νοσταλγεί το Τώρα, Χειμερία Νάρκη – Η Ωραία Κοιμωμένη Συνείδηση, For ever After, Η Σκευωρία των Δελφινιών, Πλατωνική Έξοδος, Η Τελευταία ρήξη. Το βιβλίο που κυκλοφόρησαν οι εκδόσεις Charta πάνω στο έργο μου γενικά το ονόμασα Θεογονία, γιατί τελικά περί αυτού πρόκειται, μιας δικής μου μυθολογίας.
Αυτό που με απασχολεί περισσότερο είναι το έργο μου πάνω στον λόρδο Βύρωνα που τελείωσα αυτό τον Μάιο μετά από οκτώ χρόνια και πρέπει αδιάσπαστα να οργανώσω τώρα την παρουσίασή του.
*Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «axianews»
