Η επιστήμη στο χώρο της συμπεριφοράς και εκπαίδευσης σκύλων έχει εξελιχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια. Παρόλα αυτά η εικόνα ενός σκύλου με φίμωτρο γύρω από το στόμα του, παραμένει παρεξηγημένη, προκαλεί αρνητικά συναισθήματα και λανθασμένες εντυπώσεις για την ιδιοσυγκρασία του σκύλου, αλλά και του κηδεμόνα του.

Γράφει η Αγγέλικα Χέρρα *

Η αλήθεια είναι ότι κάποια στιγμή στη ζωή του σκύλου μας, ενδέχεται να χρειαστεί να αντιμετωπίσει τη γνωριμία με το φίμωτρο, είτε για λόγους υγείας (πχ. διαχείρηση πόνου ή  δυσφορίας στον κτηνίατρο), είτε για ασφάλεια ενάντια σε πιθανό απρόβλεπτο δάγκωμα εξαιτίας κάποιου απρόσμενου ερεθίσματος (piece of mind του κηδεμόνα), είτε για ασφάλεια του σκύλου από ενδεχομένως  δηλητηριασμένη τροφή.

Προσωπικά, πάντα προτείνω στους κηδεμόνες σκύλων, εκτός από κοινωνικοποίηση και βασική εκπαίδευση, να εξοικειώνουν τον σκύλο τους με καταστάσεις και αντικείμενα-εξαρτήματα, που μελλοντικώς μπορεί να πρέπει να διαχειριστούν χωρίς φόβο, άγχος ή αβεβαιότητα (husbandry).

Το φίμωτρο εκτός από τον παραδοσιακό σκοπό του να προστατεύει τους ανθρώπους από τυχόν δάγκωμα ενός σκύλου, εξυπηρετεί και στην ασφάλεια του ίδιου του σκύλου, εμποδίζοντάς τον να έχει πρόσβαση σε κάποια μολυνσμένη τροφή ή κάτι άλλο επικίνδυνο για την υγεία του.

Επιπλέον, ένας κηδεμόνας που γνωρίζει ότι ο σκύλος του είναι αντιδραστικός σε διάφορα ερεθίσματα κατά την βόλτα του, έχοντας φίμωτρο στο στόμα του σκύλου του, αποκτά μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και ηρεμία, με αποτέλεσμα και ο σκύλος να απολαμβάνει τον περίπατο πολύ περισσότερο χωρίς άγχος.

Βασικός κανόνας πριν την εφαρμογή του φίμωτρου, είναι η έγκαιρη και σωστή εξοικείωση του σκύλου μας με το κατάλληλο φίμωτρο

Βασικός κανόνας πριν την εφαρμογή του φίμωτρου, είναι η έγκαιρη και σωστή εξοικείωση του σκύλου μας με το κατάλληλο φίμωτρο, δεδομένης της φυλής του (muzzle training).

Σε καμιά περίπτωση δεν χρησιμοποιούμε το φίμωτρο εάν ο σκύλος μας δεν νιώσει πρώτα άνετα με αυτό.

Ενα κατατοπιστικό βίντεο που μπορεί κάποιος να ενημερωθεί πλήρως για την σταδιακή εκπαίδευση στην εφαρμογή ενός φίμωτρου, είναι αυτό του Chirag Patel  “πως να εκπαιδεύσεις τον σκύλο στο φίμωτρο”

Ήρθε λοιπόν η εποχή, που οι μύθοι γύρω από την εικόνα ενός σκύλου που φέρει φίμωτρο, καταρρύπτονται!!!

Μύθος# 1

Μόνο  οι σκύλοι που έχουν δαγκώσει στο παρελθόν φορούν φίμωτρο.

Βεβαίως και όχι. Ένας σκύλος μπορεί να φορά φίμωτρο για πολλούς λόγους.

Όπως εάν αναπτύσει αντιδραστική συμπεριφορά απέναντι σε περαστικούς ή παιδιά στο δρόμο, σε ποδηλάτες, πατίνια ή άλλα εξωτερικά ερεθίσματα, με τα οποία δεν έχει εξοικειωθεί πλήρως.

Σκύλοι που έχουν έντονα αναπτυγμένο το αίσθημα του κυνηγού προς το θήραμά τους (high prey drive) καλό είναι να φορούν φίμωτρο για την ασφάλεια άλλων μικρότερων ζώων.

Σκύλοι που συνηθίζουν να αρπάζουν οτιδήποτε από το έδαφος, προκειμένου να το φάνε ή βρίσκονται σε εκπαίδευση για να σταματήσουν αυτή τη συνήθεια, μπορούν επίσης να φέρουν φίμωτρο για την ασφάλειά τους.

Επίσης, σκύλοι που βάσει νομοθεσίας πρέπει να φορούν φίμωτρο, χωρίς βεβαίως να αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα επιθετικής συμπεριφοράς.

Μύθος #2

Ο σκύλος μου είναι φιλικός-κοινωνικός για ποιό λόγο να έχω φίμωτρο!;

Δεν ισχύει κάτι τέτοιο, λόγω του ότι το δάγκωμα είναι μία φυσιολογική συμπεριφορά για ένα σκύλο, όπως ακριβώς είναι η ομιλία και η φωνή για τον άνθρωπο, ή το κλάμα για ένα βρέφος.

Προσωπικά, πιστεύω ότι κάθε σκύλος, τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του θα αναγκαστεί να εκφράσει τα αρνητικά συναισθήματά του μέσω κάποιου δαγκώματος. Εάν δεν βρεθεί ο κατάλληλος άνθρωπος να ερμηνεύσει τα προειδοποιητικά σήματα, τότε ο σκύλος θα προβεί σε δάγκωμα, προκειμένου να διατηρήσει την απόστασή του από το ερέθισμα-απειλή που έχει να αντιμετωπίσει, ώστε να παραμείνει ασφαλής!

Ακόμη και ο πιο κοινωνικός σκύλος, όταν νιώσει πόνο ή κάποιο άλλο έντονο συναίσθημα, είναι πολύ πιθανό και φυσιολογικό να δαγκώσει.

Μύθος #3

Με το φίμωτρο ο σκύλος δεν μπορεί να αναπνεύσει ή να πιει νερό!

Λάθος. Χρησιμοποιώντας το σωστό φίμωτρο, σε σωστό μέγεθος για τον σκύλο μας, επιτρέπεται η ελεύθερη αναπνοή, η κατανάλωση νερού και λιχουδιάς επίσης.

Τέτοιου είδους φίμωτρα είναι αυτά που μοιάζουν με καλαθάκι. Ο σκύλος επίσης θα λατρέψει το φίμωτρό του, έαν αλείψετε λίγο φυστικοβούτυρο στην εσωτερική πλευρά (πάντα χωρίς ζάχαρη και χωρίς γλυκαντικές ουσίες!).

Η σωστή ενημέρωση και παιδεία, μας εξασφαλίζει να μην ζούμε με προκαταλήψεις και να σεβόμαστε κηδεμόνες με σκύλους που φέρουν φίμωτρο, αλλά και να ενθαρρύνουμε τον κόσμο να εκπαιδεύει τους σκύλους του με αυτό το εξάρτημα, γιατί κανένας δεν γνωρίζει αν και πότε μπορεί ένας σκύλος να το χρειαστεί στο μέλλον. Είναι υποχρέωσή μας ως υπεύθυνοι κηδεμόνες να έχουμε τον σκύλο μας ευτυχισμένο και ασφαλή, σε ένα κόσμο που προσπαθεί καθημερινά να γνωρίζει και κάτι καινούριο.

*Η Αγγέλικα Χέρρα είναι dogbonds positive reinforcement training, Πτυχιούχος Εκπαιδεύτρια Σκύλων (VSA-CDT, DoggoneSafe-Bite Safety Educator) & Εθελόντρια σε Φιλοζωικούς οργανισμούς)